Verhalen

Elitsa helpt de Bulgaarse gemeenschap op weg

Gepubliceerd op 16 november 2022

Zaanse professionals in de zorg, in het onderwijs en bij de politie geven aan dat contact met Bulgaarse inwoners moeilijk tot stand komt. Bulgaren denken daarentegen soms dat ze niet geaccepteerd worden en dat ze geen toegang hebben tot bijvoorbeeld zorg en onderwijs. Via het Bulgaars Informatiecentrum wil Elitsa Yordanova haar landgenoten informeren over hoe het in Nederland werkt.

Ze wordt een soort brugfunctionaris in de wijk, waarbij scholen haar kunnen vragen voor ondersteuning. Bulgaarse wijkbewoners met problemen kan Elitsa Yordanova in contact brengen met hulpverleningsinstanties, zoals het Sociaal Wijkteam. ‘We gaan in kaart brengen wat hier speelt en waar behoefte aan is. Bulgaren spreken vaak niet zo goed of geen Nederlands en kennen de Nederlandse regels en wetten niet. Ik wil ze deze graag uitleggen. Ze moeten het daarna wel zelf doen, anders gaat het niet werken. Het moet van twee kanten komen.’

 Zoeken naar oplossingen

Elitsa Yordanova: ‘Ik ben op mijn 24e naar Nederland gekomen met mijn oudste zoon, mijn man was hier al een paar jaar. Ik weet hoe het is om in een vreemd land opnieuw te moeten starten. Ik heb een opleiding Management Economie Rechten afgerond, ben een eigen bedrijf gestart en sinds vorig jaar werk ik als beëdigd vertaler/tolk voor de Rechtbank, de Politie, Raad voor de Kinderbescherming, UWV, etc. Vaak vertel ik dat ik 22 jaar oud ben, omdat ik hier opnieuw werd geboren, vanaf nul moest beginnen en alles zelf moest uitvinden. Als ik het kan, dan kunnen andere mensen het ook. Het verschil met mijn situatie is dat Bulgaren niet meer illegaal zijn sinds de toetreding tot de Europese Unie, ze zijn Europese burgers en mogen hier vrij wonen en werken. Het is fijn dat ze nu een aanspreekpunt hebben, dat ze mij kunnen bellen of langs kunnen komen wanneer ze vragen hebben. Van het woord probleem hou ik niet, ik zoek naar oplossingen.’

Zondagsschool

‘Veel mensen weten mij al te vinden, zonder dat ze mij ooit hebben ontmoet. In de Bulgaarse gemeenschap ben ik een bekend gezicht doordat ik tien jaar geleden in Amsterdam een zondagschool heb opgericht. Kinderen komen hier om de Bulgaarse taal te leren, literatuur, geschiedenis en aardrijkskunde. Het is belangrijk dat je weet waar je vandaan komt. We organiseren ook Nederlandse les, hebben een dansgroep en een bibliotheek. Ik ben actief op social media en organiseer verschillende evenementen.

In de afgelopen tien jaar kwamen er steeds meer Bulgaren naar mij toe, die hulp nodig hadden met allerlei zaken. Denk aan alleenstaande moeders, mensen met psychische klachten of een verslaving, mensen die willen scheiden, of Bulgaren met vragen over huiselijk geweld, vragen over de opleiding van hun kind, over zwangerschap, onderhuur, arbeidsuitbuiting of het salaris dat niet wordt uitbetaald. Omdat we dit niet meer wilden combineren met de school heb ik 2,5 jaar geleden in Amsterdam een informatiepunt opgezet. En nu doen we hetzelfde in Zaanstad bij de Bubbel in Peldersveld.

Als het gaat  over contact met verschillende instanties, zijn Bulgaren vaak achterdochtig. Ik heb in de afgelopen jaren een naam opgebouwd, ze weten dat ik te vertrouwen ben, dat ik het alleen doe om ze te helpen.’

Bulgaars Informatie Centrum

Twee keer per week is er spreekuur bij De Bubbel, tegenover De Brandaris in Peldersveld. Bulgaren en professionals kunnen Elitsa Yordanova ook bellen of mailen.

‘Het past niet bij mij om te wachten of mensen komen. Ik geloof in het concept Bulgaren voor Bulgaren, waarbij we elkaar op weg helpen. Daarom wil ik graag ook andere Bulgaarse mensen opleiden voor het spreekuur. Ik ben een veldwerker, daarom wil ik graag de wijken in om bij het Sociaal Wijkteam, de scholen, het consultatiebureau, de politie en de huisartsen langs te gaan. En ik wil de straat op om bijvoorbeeld in de winkels mijn gezicht te laten zien. Het werkt het beste wanneer je elkaar hebt ontmoet. Wanneer er iets speelt dan weet ik direct bij wie ik moet zijn.’

Nederlandse regels

‘In Bulgarije hebben we ook regels en wetten, maar er wordt daar minder gehandhaafd. Hier worden mensen veel sneller en strenger op hun vingers getikt, wanneer ze bijvoorbeeld afval op straat zetten, hun kind niet naar school laten gaan of als ze overlast veroorzaken. Daarom probeer ik mijn landgenoten bewuster te maken dat het hier echt anders werkt.

Op scholen organiseer ik ouderavonden voor Bulgaren, daar kan ik direct zeggen waar het op staat. Zo leg ik de regels uit, hoe het systeem werkt, geef ik handige tips en adviezen. Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Ze kunnen daarna niet meer zeggen dat ze het niet wisten.

Op een ouderavond vertel ik ook dat ouders mee mogen helpen bij activiteiten, een schoolreisje of sport. Bulgaren denken vaak dat het niet mogelijk is omdat ze de taal niet of niet goed beheersen. Het is belangrijk dat ze nu weten dat bij een school alle hulp van ouders welkom is. Voorafgaand aan de voorlichting aan de ouders praat ik ook de leerkrachten bij. Het is belangrijk dat zij horen hoe het in Bulgarije werkt, dan krijg je ook meer begrip. Bulgaren zijn niet bekend met vrijwilligerswerk, met buurthuizen en met de hulpverlening die in Nederland wordt aangeboden.

Bulgaren die in Nederland zijn komen wonen, hebben hier bewust voor gekozen. Ze moeten ook hun best doen om het systeem te begrijpen, zodat ze daar ook zelf beter gebruik van kunnen maken. Het begin van een nieuw leven in een nieuw land is altijd moeilijk, maar het wordt makkelijker als je de taal leert en snapt hoe je mee kunt draaien in een samenleving. Dat mis je wanneer je alleen bezig bent met problemen. Dan zie je niet de leuke dingen van Nederland. De Nederlandse taal is de sleutel.’

De Bulgaar

‘De Bulgaarse bevolking bestaat grofweg uit drie groepen: Bulgaren met Bulgaarse afkomst, met Turkse afkomst en Roma. In Bulgarije worden de laatste twee groepen vaak gediscrimineerd. Vaak zijn ze laag opgeleid of hebben ze helemaal geen opleiding. Voor mij zijn alle Bulgaren hetzelfde. Hier in Nederland hebben we vaak te maken met het negatieve imago van de gemeenschap, we worden in verband gebracht met criminaliteit, prostitutie of slechte praktijken. We moeten daarom samen zorgen dat dit verandert.

In de afgelopen jaren werd het leven in Amsterdam duurder en konden veel Bulgaren daar niet meer blijven wonen. Zij wonen nu bijvoorbeeld in Zaanstad maar werken nog wel in Amsterdam. Soms gaan ze ook hier bij elkaar wonen in huizen die daar niet op berekend zijn of ze gaan onderhuren. Wanneer een groep te groot wordt in vergelijking tot andere bewoners, dan betekent dit veel voor de sociale cohesie in de buurt.’

Overleven

‘Ik denk dat de problemen waar de Bulgaarse gemeenschap mee te kampen heeft, door henzelf sterk worden onderschat. Ze zorgen in het algemeen niet goed voor hun eigen gezondheid, er wordt weinig aandacht besteed aan sport en gezond eten. Er is weinig tijd voor rust en sociale contacten. De Bulgaren zelf zijn te veel bezig met werken, de rekeningen betalen, het hoofd boven het water houden, met overleven.

Aan de andere kant hoor ik van veel professionals dat ze moeilijk contact maken met Bulgaarse mensen, vaak problemen signaleren, die ze vervolgens niet of nauwelijks kunnen oplossen. Ik hoop dat ik met mijn werk hier verandering in kan brengen.’

Bulgaars Informatiecentrum
Bubbel, Noordzee 61, Zaandam
Dinsdag 10:00 tot 14:00 uur
Donderdag 18:00 tot 20:00 uur

Contactgegevens Elitsa Yordanova
telefoonnummer:  06-42231967
E-mail: bulinfoamsterdam@gmail.com


Hoog contrastToegankelijkheidsverklaringGa naar Zaanstad.nl